አዲስ ሚዲያ ኔትዎርክ

የዓለም አትሌቲክስ በየዓመቱ የወንዶች ‘ራይዚንግ ስታር’ (Men’s Rising Star) ሽልማት እጩዎችን ይፋ ያደርጋል፡፡ የ2025ቱን እጩዎች የለየ ሲሆን ይህ ሽልማት ከ20 ዓመት በታች ባሉ አትሌቶች መካከል በዓመቱ ውስጥ የላቀ ብቃት ላሳዩ እና ለስፖርቱ ብሩህ ተስፋ ለሆኑ ኮከቦች የሚሰጥ ታላቅ እውቅና ነው። ዘንድሮም ልክ እንደሌሎች ዓመታት በአፍሪካ የሚገኙ ሶስት አዳጊዎች ለእጩነት መቅረባቸው አህጉሪቱ በአትሌቲክስ ውስጥ ያላትን ተሳትፎ ልክ ማሳያ ተደርጎ ተወስዷል።

በእጩነት የቀረቡት የኢትዮጵያው ተስፋ አትሌት ቢንያም መሃሪ እንዲሁም የኬንያዎቹ የመካከለኛ ርቀት ኮከብ ፋኑኤል ኮዌች እና የ3 ሺህ ሜትር መሰናክል ሯጭ ኤድሙንድ ሴሬም ናቸው። እነዚህ ወጣቶች ያስመዘገቡት ውጤት በአዳጊዎች ደረጃ ብቻ ሳይሆን በአዋቂዎች የውድድር መድረክም ጭምር  ነበር።

በሴቶች ዘርፍም እንደዚሁ ኢትዮጵያዊቷ አትሌት ብርቄ ሀየሎም በተስፈኛ አትሌት (ራይዚንግ ስታር) የዓመቱ ኮከብ ሽልማት የመጨረሻ እጩ ሆና ተመርጣለች፡፡ የ19 ዓመቷ አትሌት በአንድ ማይል፣ 5 ሺህ እንዲሁም በቤት ውስጥ ውድድሮች በ1 ሺህ 500 እና በ3 ሺህ ሜትር ከ20 ዓመት በታች የክብረ ወሰን ባለቤት ናት።

የአዳጊ ወጣቶች ዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮኗ ብርቄ ሀየሎም በዘርፉ ከቻይናዊያኑ የጦር ወርዋሪ ያን ዢ እና ከመዶሻ ወርዋሪዋ ዣንግ ዤይሊ የመጨረሻ እጩ ሆና ተመርጣለች። የዓለም አትሌቲክስ የምርጦች ምርጫ ከሳምንታት በኋላ በፈረንሳይ ሞናኮ ይፋ ሲደረግ ብርቄ ሀየሎም እና ቢንያም መሀሪ ይጠበቃሉ፡፡

የአትሌቲክስ የወደፊት ዕጣ ፈንታ በእጃቸው ነው የተባለላቸው እነዚህ አትሌቶች ገና በለጋ ዕድሜያቸው ያስመዘገቡት ሪከርድ እንዲሁም በአዋቂዎች መድረክ ላይ ጭምር ባሳዩት ብቃት የአትሌቲክስን የወደፊት ገጽታ የሚያሳዩ ስለመሆናቸው የዓለም አትሌቲክስ መረጃ ያሳያል፡፡

የኢትዮጵያው ተወካይ ቢንያም መሃሪ በረጅም ርቀት ላይ ያለውን ሁለገብ ተሰጥዖ በማሳየት በሁለት ዋና ዋና የዓለም ከ20 ዓመት በታች ሪከርዶች ላይ ስሙን አኑሯል። በኬንያ በኩል የቀረቡት ፋኑኤል ኮዌች እና ኤድሙንድ ሴሬም በአጭርና ረጅም ርቀቶች ላይ ያሳዩት የበላይነት የትውልድ ሽግግሩ ምን ያህል ፈጣን እና ጠንካራ እንደሆነ ያመላክታል።

አትሌት ቢንያም መሃሪ እ.ኤ.አ በ2025 የላቀ ብቃት በማሳየት በረጅም ርቀት ሩጫ ዓለምን ያስደመመ ወጣት ነው። ቢንያም በልጅነት ዕድሜው በአንድ የውድድር ዘመን ውስጥ በርካታ ርቀቶችን በተሳካ ሁኔታ የመቆጣጠር ችሎታውን አሳይቷል።

የቢንያም ዝና የጀመረው በቤት ውስጥ የ3 ሺህ ሜትር ሩጫ ላይ ባስመዘገበው ድንቅ ሰዓት ነው። በሊቪን በተካሄደ ውድድር ላይ 7:29.99 በመግባት የዓለምን ከ20 ዓመት በታች የቤት ውስጥ የ3 ሺህ ሜትር ሪከርድ ሰብሯል። ይህ ውጤት በታሪክ ውስጥ ከ20 ዓመት በታች ባሉ አትሌቶች ያልታየ ፈጣን ሰዓት ሆኖ ተመዝግቧል። ይህን ታሪካዊ ስኬት ባስመዘገበ በጥቂት ወራት ውስጥ ቢንያም በረጅም ርቀት ላይ ያለውን የበላይነት ዳግም አረጋግጧል፡፡ የኦሎምፒክ ማጣሪያ ውድድር በ10 ሺህ ሜትር ርቀት 26:37.93 በመግባት ለ19 ዓመታት የዘለቀውን የሳሙኤል ዋንጂሩን የዓለም ከ20 ዓመት በታች ሪከርድ ሰብሯል።

ቢንያም ከእኩዮቹ ጋር ከመወዳደር ባሻገር በአዋቂዎች መድረክ (ሲኒየር ውድድሮች) ላይ መወዳደር መቻሉ ልዩ ትኩረት እንዲያገኝ አድርጎታል። በቶኪዮ በተካሄደው የዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮና ላይ በ5 ሺህ ሜትር ፍጻሜ ላይ በመሮጥ አምስተኛ ደረጃን መያዝ ችሏል።

በአዋቂዎች የዓለም ሻምፒዮና ላይ በ20 ዓመት ዕድሜ ወይም ከዚያ በታች ሆኖ ይህን ያህል ከፍተኛ ደረጃ መድረስ የእርሱ የላቀ ብቃት እና የአዕምሮ ጥንካሬ ማሳያ ነው። በዚህ አፈጻጸሙ ቢንያም መሃሪ የኢትዮጵያ የወደፊት የረጅም ርቀት ሩጫ አምባሳደር መሆኑን አስመስክሯል። የሱ ሁለገብነት እና በሪከርዶች ላይ የተመዘገበው ስም ለሽልማቱ ብቁ ተፎካካሪ ያደርገዋል።

አትሌት ፋኑኤል ኮዌች በኬንያ በመካከለኛ ርቀት ሩጫ ያለውን ውጤታማነት ያስቀጠለ አትሌት ነው። በእሱ ዘርፍ ‘Dream Mile’ ተብሎ በሚጠራው የ1 ሺህ 500 ሜትር ሩጫ ላይ የሰበረው ሪከርድ ለአትሌቲክስ ታሪክ አዲስ ምዕራፍ ከፍቷል።

የኮዌች የ2025 ዓመት የውድድር ዘመን የደመቀው በፓሪስ ዳይመንድ ሊግ ላይ ባስመዘገበው ውጤት ነው። በወቅቱ በ3:27.72 አስደናቂ ሰዓት በመግባት የዓለምን ከ20 ዓመት በታች የ1 ሺህ 500 ሜትር ሪከርድን በመስበር የዓለምን መገናኛ ብዙሃን ትኩረት ስቧል። ይህ ሰዓት በዓለም አቀፍ ደረጃ በ1 ሺህ 500 ሜትር ውድድር ላይ ካሉት ፈጣን ሰዓቶች አንዱ ሲሆን፣ ኮዌች በአዳጊ ዕድሜው ይህን ብቃት ማሳየቱ ለወደፊት በሞሮኮው ሂሻም ኤል ገርሩጅ ሪከርድ ላይ ተፎካካሪ ይሆናል የሚል ግምት እንዲፈጠር አድርጓል።

ሪከርድ ከመስበር ባሻገር፣ ፋኑኤል ኮዌች በዳይመንድ ሊግ ውድድሮች ላይ ወጥነት ያለው አፈጻጸም አሳይቷል። በለንደን የዳይመንድ ሊግ ላይ አሸናፊ በመሆን በትልልቅ ውድድሮች ላይ ጫናን ተቋቁሞ የማሸነፍ ብቃቱን አስመስክሯል። በኦስትራቫ ጎልደን ስፓይክ (Golden Spike) ውድድር ላይም ድል ማድረጉ የ1 ሺህ 500 ሜትር ሩጫ የረዥም ጊዜ መሪ ለመሆን ዝግጁ መሆኑን ያሳያል።

ኬንያ በ3 ሺህ ሜትር መሰናክል ሩጫ የዓለም የበላይነት ያላት ሀገር ስትሆን፣ ኤድሙንድ ሴሬም ይህንን የበላይነት እያስቀጠሉ ካሉ አዲስ ትውልዶች አንዱ ነው። በአዳጊነት ዕድሜው በአዋቂዎች ዓለም ላይ መደፈር መቻሉ ሽልማቱ ላይ ጠንካራ ተፎካካሪ አድርጎታል።

የሴሬም ዋናው ስኬት በቶኪዮ በተካሄደው የዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮና ላይ በ3 ሺህ ሜትር መሰናክል ውድድር የነሐስ ሜዳሊያ ማግኘቱ ነው። በሲኒየር (አዋቂ) የዓለም ሻምፒዮና ላይ ከምርጥ አትሌቶች ጋር ተወዳድሮ የሜዳሊያ ቦታ መያዝ በራሱ ታላቅ ስኬት ተደርጎ ተመዝግቦለታል። በተጨማሪም ሴሬም የዓለም ከ20 ዓመት በታች የአትሌቲክስ ሻምፒዮና በ3 ሺህ ሜትር መሰናክል የወርቅ ሜዳሊያ አሸናፊ ሲሆን፣ በዘርፉ አቻ እንደሌለው አስመስክሯል።

በሞናኮ በተካሄደው የሄርኩለስ ውድድር ላይ ሴሬም ያስመዘገበው 8:04.00 የግል ምርጥ ሰዓት ደግሞ በአዳጊ ዕድሜው ምን ያህል የላቀ ብቃት እንዳለው ያሳያል። የሴሬም ቴክኒክ፣ ፍጥነት እና በውድድር ጊዜ ያለው የጥንቃቄ ደረጃ ለሽልማቱ ጠንካራ ተፎካካሪ የሚያደርጉት ብቃቶች ናቸው።

የ2025 ‘የወንዶች ራይዚንግ ስታር’ ሽልማት እጩዎች ሦስቱም ከአፍሪካ መሆናቸው የአህጉሪቱን በሩጫ ስፖርቶች ያለውን የላቀ ችሎታ ዳግም ያረጋገጠ ክስተት ስለመሆኑ አፍሪካን ኒውስ ዘግቧል። ኢትዮጵያ እና ኬንያ በሩጫው ዓለም የገዘፈ ስም ያላቸው ሀገራት ሲሆኑ፣ እነዚህ አዳጊዎች የሁለቱ ሀገራት የወደፊት ተተኪዎች ሆነው መቅረባቸው የአህጉሪቱ የአትሌቲክስ ውጤታማነት እንደሚቀጥል ምልክት የሰጠ ሆኗል። እንደዚሁም የእነዚህ የቀጣይ ዘመን ኮከቦች ወደ ዋናው መድረክ መምጣት ከወዲሁ በ2028 እና በ2032 ኦሎምፒክ ጨዋታዎች ላይ ከፍተኛ ተፎካካሪዎች እንደሚሆኑም ተስፋ ተጥሎባቸዋል፡፡

የዘንድሮው የወንዶች ‘ራይዚንግ ስታር’ ሽልማት አሸናፊ የሚታወቀው እ.ኤ.አ ህዳር 30 ቀን 2025 ዓ.ም በሚካሄደው የዓለም አትሌቲክስ ዓመታዊ የሽልማት ድግስ (World Athletics Awards) ላይ ነው። የሽልማቱ አሸናፊነት ከታላቅ የገንዘብ ሽልማት ባሻገር፣ ለአትሌቶቹ ቀጣይ የስፖርት ጉዞ ዓለም አቀፍ ዕውቅና እና የስፖንሰርሺፕ ዕድሎችን ይከፍታል።

ከሦስቱ ታላላቅ ተወዳዳሪዎች መካከል ማን ያሸንፋል? የሚለው ጥያቄ በዓለም አትሌቲክስ ደጋፊዎች ዘንድ ትኩረት የሚስብ የውይይት ርዕስ ሆኖ የቀጠለ ሲሆን፣ ከዚህ ቀደም ኢትዮጵያዊው አትሌት ሰለሞን ባረጋ የዘርፉን ሽልማት መውሰዱ የሚታወስ ነው፡፡

የወንዶች ራይዚንግ ስታር (Men’s Rising Star) ሽልማት ከ2005 ዓ.ም ጀምሮ በይፋ መሰጠት የተጀመረ ሲሆን፣ ሽልማቱ የሚሰጠው በዓለም አትሌቲክስ ምክር ቤት፣ በብሔራዊ አትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች እና በአትሌቲክስ ቤተሰብ ድምፅ ውሳኔ እንደሆነ የዓለም አትሌቲክስ መረጃ ያሳያል፡፡

በሳህሉ ብርሃኑ